Mobilny Pediatra Poznań
Wizyty domowe na terenie Poznania i okolic
Dagmara Smektała Indywidualna Praktyka Lekarska
O gorączce słów kilka……
Gorączka jest niepokojącym objawem dla wielu rodziców, zwykle towarzyszy powszechnym infekcjom wirusowym, a dzieci wracają do zdrowia po leczeniu objawowym. Niemniej jednak gorączka może być również pierwszym objawem zagrażającej życiu małego pacjenta choroby.
Na początek słów kilka o wartościach definiujących prawidłową temperaturę ciała:
- temperatura mierzona w ustach 35,5–37,50 stopnia C
-temperatura mierzona w odbycie 36,6–38,00 stopnia C
- temperatura mierzona w uchu ucho-błona bębenkowa 35,8–38,00 stopnia C
- temperatura mierzona w dole pachowym 34,7–37,30 stopnia C
O gorączce u dziecka mówimy w przypadku temperatury powyżej 38 stopni C,
o wysokiej gorączce przy temperaturze powyżej 39 stopni C.
(do temperatury mierzonej w odbytnicy należy dodać 0,5 stopnia C , w ustach 0,3 stopnia C)
Ważnym aspektem są objawy towarzyszące gorączce:
- Czy Twoje dziecko przyjmuje płyny w wystarczającej ilości? Jeżeli maluch pije w tym stanie mniej niż zwykle powinien być oceniony przez lekarza, bo nawet przy błahej infekcji wirusowej groźne dla dziecka będzie samo odwodnienie.
- Należy zwrócić uwagę na ilość, zapach i wygląd oddawanego moczu przez dziecko, zmniejszona może towarzyszyć odwodnieniu, brzydki zapach bądź wzmożone zabarwienie może sugerować zakażenie w układzie moczowym. Szczególnie powinniśmy zwrócić uwagę na mocz w przypadku braku innych objawów infekcji u dziecka, będących możliwą potencjalną przyczyną gorączki np. katar, kaszel.
- Każde dziecko z podwyższoną temperaturą ciała może być drażliwe, ale utrzymująca się drażliwość lub nieukojony płacz dziecka albo jego nasilona ospałość, senność lub trudność w wybudzeniu powinny wzbudzić czujność. Najczęściej apatia w przypadku dzieci mija po obniżeniu temperatury ciała.
- Kolejnym aspektem jest reakcja na leki przeciwgorączkowe, temperatura powinna obniżać się po podaniu leków, im wyższa temperatura tym spada wolniej i musimy zastosować zarówno metody farmakologiczne ( leki przeciwgorączkowe) jak i fizykalne (np. zimne okłady) do jej obniżenia.
Jeżeli temperatura nie ulega obniżeniu po podaniu leków przeciwgorączkowych w prawidłowych dawkach istotna jest konsultacja lekarska.
- Czujność u rodziców powinny wzbudzić jakiekolwiek zmiany skórne bądź wysypka, jeżeli na skórze malucha pojawiają się drobne kropeczki bądź plamy nieblednące pod wpływem ucisku NATYCHMIAST skontaktuj się z lekarzem.
- Niepokój powinien wzbudzić przyspieszony oddech u dziecka, nie uspakajający się po podaniu leków przeciwgorączkowych. Jeżeli dziecko ,,ciężko oddycha” powinno być zbadane przez lekarza.
- Gorączka jest bardziej niebezpieczna im młodsze dziecko, dlatego rodzice maluchów <6 m-ca życia zawsze w trybie natychmiastowym powinni zgłosić się do lekarza w razie pojawienia się wysokiej temperatury. Pamiętajmy, że zbyt ciepłe ubranie, energiczna zabawa, intensywny płacz również mogą zawyżać pomiary w takiej sytuacji wyeliminujmy takie czynniki i ponownie zmierzmy temperaturę.
- Pilnej konsultacji lekarskiej wymaga również gorączka utrzymująca się powyżej 3 doby.
Leczenie:
O ile stan podgorączkowy u dziecka często działa korzystnie, pobudzając układ odpornościowy, o tyle już sama gorączka osłabia organizm, dlatego należy ją obniżać.
Leki przeciwgorączkowe u dzieci dawkuje się ze względu na masę ciała, pamiętaj lek nie podziała jeśli nie podamy go w odpowiedniej dawce.
Najczęściej na preparatach zapisane są przedziały wagowe i dawki leków, jeżeli nie możesz dawkować leki zgodnie z zasadą:
Paracetamol doustnie 10-15 mg/kg mc/kg na dawkę
(maksymalna dawka jednorazowa 1000mg) co 4-6 h
(maksymalna dawka dobowa 60 mg/kg mc)
Paracetamol doodbytniczo 20-25 mg/kg na dawkę
(maksymalna dawka jednorazowa 1000mg) co 6-8 h
(maksymalna dawka dobowa 60 mg/kg mc)
Ibuprofen doustnie i doodbytniczo 10 mg/kg mc na dawkę co 6-8 h.
(maksymalna dawka dobowa 40 mg/kg mc )
Jeżeli np. mały pacjent waży 8 kg to
-Ibuprofenu powinien otrzymać 8 x 10 mg= 80 mg
-Paracetamolu doustnego 8x 15 mg= 120 mg
-Paracetamolu doodbytniczego 8 x 25 mg=200 mg
Preparaty przeciwgorączkowe lepiej stosować w postaci bardziej stężonej- musimy podać wówczas mniejszą objętość leku.
Ibuprofen występuje w pod nazwą handlową np Ibum forte; Nurofen forte; Mig da dzieci forte
W preparacie forte mamy 200 mg leku w 5 ml syropu.
(w preparacie mniej stężonym mamy 100 mg leku w 5 ml )
tzn że 8 kg maluch musi otrzymać 80 mg ibuprofenu, układamy proporcję:
200 mg- 5 ml
80 mg- x
x= 2 ml preparatu forte należy podać dziecku.
100 mg- 5 ml
80 mg- x
x = 4 ml preparatu zwykłego.
Preparaty Paracetamolu i Ibuprofenu można stosować naprzemiennie celem intensyfikacji leczenia, wówczas odstęp między preparatami to 3-4 h.
Czyli np. naszemu maluchowi narośnie temp po raz pierwszy około godziny 20.00 – wówczas leki podajemy w schemacie:
20.00 – Ibuprofen 24.00- Paracetamol
4.00 – Ibuprofen 8.00 -Paracetamol
12.00- Ibuprofen 16.00 – Paracetamol
Wówczas zachowujemy bezpieczny odstęp między lekami.
Dodatkowo w warunkach domowych po podaniu leków przeciwgorączkowych możemy zastosować tradycyjne metody obniżania temperatury:
- kąpiel w letniej wodzie ( temp wody niższa od temp ciała o 2 stopnie ) przez około 10-15 minut.
- wilgotne okłady na czoło
-wilgotne okłady na pachwiny; pachy; kark
- pojenie chłodnymi płynami
-unikanie przegrzewania dziecka, dziecka nie należy zbyt grubo ubierać, a pomieszczenie w którym przebywa pacjent powinno być regularnie wietrzone z utrzymaną stałą temp około 20 stopni.